موتور الکتریکی قلب تپنده کولر است. اما اگر موتور الکتریکی کولر بسوزد، چه کار باید کرد؟ به نظر شما تعمیر و سیم پیچی دوباره موتور کولر راهکار مناسبتری است یا تعویض آن و خریداری یک موتور الکتریکی نو؟ گرچه موضوع سیم پیچی موتور کولر یک بحث فنی است و به دانش و مهارت تخصصی نیاز دارد، اما بد نیست درباره آن بیشتر بدانیم تا بتوانیم در صورت لزوم درباره تعمیر یا تعویض موتور الکتریکی کولر بهتر تصمیم‌گیری کنیم. (پیشنهاد مطالعه: راهنمای کامل سرویس کولر آبی)
چه زمانی نیاز به سیم پیچی موتور کولر است؟
پاسخ کوتاه به این سوال اینست: «زمانی که موتور کولر می‌سوزد»، برای حل این مشکل دو راه پیش رو داریم: سیم پیچی دوباره موتور کولر یا تعویض آن با یک موتور الکتریکی نو. در عملیات سیم پیچی موتور کولر ابتدا سیم پیچ قدیمی از موتور خارج می‌گردد، فرآیند سیم پیچی مجدد انجام می‌گیرد و سپس عایق هواخشک (شارلاک) روی آن اجرا می‌شود.
سیم پیچی موتور کولر؛ آری یا نه؟
سیم پیچ اولیه که توسط کارخانه بر روی استاتور (بخش ثابت موتور) تعبیه گشته به طور دقیق و با در نظر گرفتن عواملی مانند سرعت، وزن، کیفیت سیم، مصرف انرژی و بازدهی انجام گرفته است. اما در هنگام سیم پیچی موتور کولر سوخته تنها به وزن سیم پیچ و قطر سیم توجه می‌شود و ممکن است به کیفیت سیم، عایق‌بندی و سایر ویژگی‌های فیزیکی اهمیتی داده نشود. بنابراین سیم پیچ جدید مقاومت الکتریکی بالاتری نسبت به سیم پیچ اولیه خواهد داشت؛ این امر از کارایی و بازدهی موتور سیم پیچی شده کاسته و اتلاف انرژی را افزایش می‌دهد.
هرچه موتور کولر از توان بالاتری برخوردار باشد، عملکرد بهتر و بازدهی بیشتری داشته و احتمالا قیمت اولیه آن بالاتر خواهد بود. اما بازدهی بیشتر موتور موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های آن در طولانی مدت می‌شود. تعمیر و سیم پیچی دوباره موتور کولر شاید هزینه کمتری نسبت به خریداری یک موتور الکتریکی نو روی دستتان بگذارد، اما موتور سیم پیچی شده بازدهی کمتری داشته و در مدت بهره‌برداری هزینه‌های مصرف انرژی بیشتری به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر، شاید بتوان افزایش هزینه‌های بلندمدت مربوط به انرژی مصرفی را برای یک موتور کولر کوچک که فقط در دوره کوتاهی از سال مورد استفاده قرار می‌گیرد، نادیده گرفت.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید عمر موتور کولر است. اگر عمر قطعه سوخته شما بیش از ۱۰ سال است، شاید زمان آن فرا رسیده که با جایگزینی موتور قدیمی با یک موتور نو سیستم سرمایشی خود را به روز نموده و بازده آن را بالا ببرید. مدت زمان مورد نیاز برای تعمیر یا تعویض قطعه و بازگشت آن به سیستم نیز عامل مهم دیگری است که در هنگام تصمیم برای سیم پیچی مجدد موتور کولر یا خریداری یک موتور الکتریکی نو باید مورد توجه قرار دهید.
بنابراین پیش از تصمیم‌گیری، معایب و مزیت‌های سیم پیچی موتور کولر یا جایگزینی آن را بر اساس معیارهای زیر در نظر بگیرید:
- عمر موتور
- کارایی و بازده مورد انتظار
- هزینه تعمیر یا تعویض
- در دسترس بودن قطعه جدید
- هزینه‌های بهره‌برداری در بلندمدت
- ضرورت و فوریت بازگشت قطعه به سیستم
- مشخصات و ویژگی‌های موتور و طرح الکتریکی سیستم کولر
- چگونگی بهره‌برداری از قطعه در سیستم (موقتی و کوتاه‌مدت یا همیشگی و بلندمدت)
آموزش گام به گام سیم پیچی موتور کولر
موتور الکتریکی کولر سیستم مکانیکی نسبتا ساده‌ای دارد، اما سیم پیچی دوباره آن کاری است که می‌بایست توسط متخصصان حرفه‌ای انجام شود. موتورهای الکتریکی مورد استفاده در کولرها با ویژگی‌های گوناگون و الگوهای سیم پیچی متفاوتی به بازار عرضه می‌شوند، ولی روند سیم پیچی مجدد آنها رویهم رفته شامل سه مرحله است:
گام ۱: باز کردن و پیاده‌سازی قطعات موتور و خارج نمودن سیم پیچ
ابتدا سطح میز کار را با یک تکه پارچه تمیز کنید، چرا که سطح کار باید عاری از گرد و خاک و براده‌های فلزی باشد. موتور الکتریکی را روی میز قرار دهید و پیچ‌های آن را باز کنید. اکنون می‌توانید اجزای داخلی موتور را ببینید: استاتور (استوانه فولادی ثابت که اجزای درونی موتور را احاطه می‌کند)، آرمیچر یا روتور (قطعه‌ای شبیه یک یاتاقان کوچک در مرکز ساختار موتور) و سیم‌پیچی‌ها (سیم‌های مسی پیچیده شده پیرامون استاتور که انرژی الکترومغناطیسی را به روتور منتقل کرده و سبب چرخش آن می‌شوند).
با دست آرمیچر را از استاتور خارج نمایید. برای این کار حتما از دستکش محافظ استفاده نمایید و حواستان باشد که براده‌ها و قطعات فلزی به دلیل خاصیت مغناطیسی استاتور و بدنه جذب آن نشوند. سر صاف پیچ گوشتی را زیر شیارهای فلزی قرار داده و آن را به آرامی به سمت بالا بکشید تا شیارها بازتر شده و سیم‌های پیچیده شده شل شوند. دقت کنید که به شیارها آسیبی وارد نشود تا بعدا در هنگام سیم پیچی موتور کولر دچار مشکل نشوید. تعداد سیم‌های هر کویل را بشمارید تا سیم پیچی جدید با ساختار اصلی مطابقت داشته باشد و سپس سیم ها را با قیچی سیمبر ببرید.
نکته: از آنجا که ساختار کلاف‌ها به وسیله لاک یکپارچه و متراکم گشته و به بدنه شیارها می‌چسبد، برخی افراد برای خارج نمودن سیم پیچی قدیمی از روش سوزاندن لاک بهره می‌گیرند.
پس از آنکه سیم‌پیچی‌های قدیمی را به طور کامل از شیارها خارج نمودید، نوبت به عایق‌بندی می‌رسد. عایق قدیمی را با سیم‌چین از شیارها خارج نمایید و گرد و خاک موجود در شیارها را پاک کنید. کاغذ عایق را به اندازه شیار ببرید و هر تکه کاغذ را به آرامی درون شیارها جای دهید. البته اگر کاغذ عایق قدیمی همچنان سالم است، نیازی به جایگزینی آن با عایق جدید نیست.
گام ۲: سیم پیچی مجدد
حال سیم پیچی مجدد را با استفاده از سیم‌ها با ضخامت و تعداد مشابه و با پیروی از الگوی سیم پیچ قبلی آغاز نمایید. مطابقت با الگوی سیم پیچی اصلی و محکم و فشرده کردن کلاف‌ها به طور دقیق بسیار حائز اهمیت است، زیرا در غیر این صورت موتور الکتریکی کار نخواهد کرد. وقتی هر بخش از سیم پیچی را پایان می‌رسانید، شیارهای روی کلاف را به سمت پایین بیاورید. این کار کمک می‌کند کلاف‌های پیچیده شده در طول فرآیند سیم پیچی موتور کولر سر جای خود باقی بمانند.
سرهای آزاد اولین و آخرین کلاف را به نخستین شیار متصل کنید. لبه‌های این شیار را با دو سیم محکم ببندید. بدین ترتیب مدار کامل می‌شود و سیم پیچ داخل موتور می‌تواند جریان انرژی را بین ژنراتور و آرمیچر برقرار نماید. اکنون موتور را سرهم‌بندی کنید، آن را به برق وصل نموده و عملکرد آن را بررسی کنید.
گام ۳: اجرای وارنیش (شارلاک)
در صورت موفقیت‌آمیز بودن گام ۲ نوبت به اجرای شارلاک، وارنیش یا لاک زدن موتور می‌رسد. برای این کار لازم است دوباره درپوش و محور موتور را باز نموده و سیم پیچی داخل آن را بررسی کنید. پس از برطرف کردن ایرادهای احتمالی، استاتور را در گرمگن گرم نمایید و لاک یا وارنیش مورد نظر را آماده کنید. پس از گرم شدن موتور تا دمای مطلوب، آن را از گرمکن خارج نموده و در ظرف پر از لاک فرو ببرید تا لاک به خوبی میان سیم‌ها نفوذ کند. سپس، موتور را از ظرف وارنیش خارج نموده و به مدت چند ساعت در گرمکن حرارت دهید. در پایان، موتور را از گرمکن خارج کنید و بگذارید سرد شود.
سخن پایانی
در این نوشتار معایب و مزایا و فرآیند سیم پیچی موتور کولر را به زبان ساده شرح دادیم، ولی دقت داشته باشید که تعمیر یا تعویض موتور الکتریکی کولر کاری تخصصی است و انجام آن بدون داشتن دانش، تجربه و مهارت کافی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم جهت رفع ایرادهای احتمالی، راه اندازی و سرویس کولر از متخصصان کاربلد استادکار کمک بگیرید.
منبع: wikihow | wisdompage
نصب، تعمیر و سرویس کولر آبی
- ✔تعمیر کولر آبی پوشالی، پرتابل، سلولوزی و رومیزی
- ✔رفع نشتی کف کولر
- ✔تعویض پوشال، برزنت و تعویض کف کولر آبی
- ✔تعمیر پمپ آب، دینام و موتور کولر آبی
داداش مهم ترین قسمت که مشخصات کلاف هست رو نگفتی. خدا وکیلی من از کجا بدونم چند دور باید کلاف بپیچم یا قطر سیمم چقدر باشه و طول هر کلاف چقدر باشه؟ که همشم به نسبت توان موتور کولر و هسته متفاوته. من اصلا سیم پیچ قبلی رو ندارم یه چیزی بگید بشه از صفر شروع کرد یا اصلا مقاله ننویسی بهتره اگه مهندس نیستی به خودت فشار نیار. بخدا خسته شدم انقدر گشتم یه این قسمت و پیدا کنم بارها هم حمالی تعمیراتیارو کردم مثل چی کار کشیدن آخرم این قسمت و نگفتن اصلا نزاشتن دست بزنم. خدایی اگه مهندسی بنویس کامل اگر نه مارو عذاب نده. مشخصات کلاف با توان های مختلف همین.
سلام و روزتون بخیر. ممنون که نظرتون رو با استادکار در میون گذاشتید. پیشنهاد میکنم روی لینک‌هایی که براتون میفرستم کلیک بفرمایید و ویدیوها رو ببینید. امیدوارم براتون مفید واقع بشه.
https://www.aparat.com/v/PBT5h
https://www.aparat.com/v/WApcJ
https://www.aparat.com/v/VaAw6
https://www.aparat.com/v/gEkv0
https://www.aparat.com/v/ajme0
https://www.aparat.com/v/H2dOV
https://www.aparat.com/v/bcxdZ
https://www.aparat.com/v/WeOo9
متاسفانه تا حال پیش هر استاد کاری که رفتم یکی از یکی بدتر همین چند وقته پیش بود که به خاطر فشار کاری زیاد دیسک کمرم رو عمل کردم ولی متاسفانه هیچ چی یاد نگرفتم یعنی نه که یاد نگرفتم بلکه یاد ندادن واقعا چرا استاد کارها این طورین …هیچ حرف دیگه ای نداری که بزنم فقط این که خواهشمند از این سایت های آموزش مجازی اینه که تا می تونن اصل مطلب رو بیان کنن که کسایی که دنبال کار تعمیراتی هستن مجبور نباشن پیش هر آدم بی ارزشی گردن کج کنن.
سلام و روزتون بخیر. ممنون که نظرتون رو با استادکار در میون گذاشتید. براتون آرزوی سلامتی و بهروزی داریم و برای ارایه آموزش‌های کاربردی و جامع‌تر تلاش می‌کنیم.
سلام . من سعیدم. الان دیگه تقریبا خوب شدم و شکر خدا دیگه دیسکم خوبه خوب شده و خودم یه کارگاه تعمیرات سیم پیچی راه انداختم .
اگه یه وقت در حوزه سیم پیچی یا تعمیرات ترانس های جوش سوالی داشتید بی منت در خدمتتون هستم .
ای کاش استاد کارها یکم هوای تازه کارها رو داشته باشن .
اینم شمارم
09369****62
هر موقع از شبانه روز که به مشکل خوردید زنگ بزنید جواب میدم.
سلام خانوم کوچنانی . باید ازتون به خاطر این وبلاگ از شما و بقیه همکارانتون تشکر کنم . امیدوارم که پاینده باشید.
سلام و درود دوست عزیز. خیلی خوشحالم که این پست و مطالب وبلاگ براتون سودمند واقع شده و بابت راه‌اندازی کارگاهتون تبریک عرض میکنم. من و دیگر همکارانم در تیم محتوای وبلاگ استادکار براتون آرزوی پیروزی و پیشرفت روزافزون داریم.
ضمنا اگر در تهران یا کرج سکونت دارید و مایل به همکاری با استادکار هستید، پیشنهاد میکنم به لینک زیر (جذب متخصص استادکار) سری بزنید.
https://ostadkar.ir/provider-landing
با سلام.فن کولر گازی پنجره ای من پرتابش کمه،از وقتی که خریدم پرتابش ضعیفه خواستم بپرسم آیا میشه سیم پیچش رو عوض کرد و کاری کرد که پرتابش قوی بشه،فن کولر سه وضیعت هست میشه دو وضعیت قوی روش سیم پیچ کرد
سلام دوست عزیز. پرسش شما رو جهت پیگیری از متخصصان این حوزه در استادکار به سردبیر وبلاگ ارجاع دادم. در صورت پاسخدهی، شما رو زیر همین پست در جریان می‌گذارم.
سلام وقت بخیر
اگر آموزش سیم پیچی دینام کولر هم انجام میدید ممنون میشم باهام تماس بگیرید
اسماعیلی 09191****09
سلام و درود دوست عزیز. خیر، از طریق ثبت سفارش در وبسایت یا اپ استادکار میتونید متخصصان سیم‌پیچی دینام کولر رو برای خدمت مورد نظر پیدا کنید اما آموزشی ارایه نمی‌شه.
https://ostadkar.ir/tehran/service/wetaircooler
سلام بزرگواران گرامی میدونستید که سیم پیچی کولر جزو سخت ترین دسته ها هست میدونید چرا چون تمام آبشنهای یک موتور تک فاز رو داره یعنی هم کلاج هم پلاتین در بعضی موتور ها خازن و نکته مهم تر اینکه موتور سه تا سیم پیچی متفاوت داره چون دو دور هست استارت دور کند و دور تند تمام این موارد فقط داخل دینام کولر هست فکر نکنید سیم پیچی راحتی داره با یه کلاس ساده میتونید مهارت لازم رو کسب کنید نه اصلا اینطور نیست یه همچین تشکیلات پیچیده ای تعمیر و عیب یابی بسیار پیچیده ای هم داره
سلام و درود دوست گرامی. بله، سیم‌پیچی موتور کولر قطعا به دانش تخصصی و مهارت بالایی نیاز داره و ممنون که نظر و تجربه ارزشمندتون رو با ما همرسانی کردید.
سلام وقتتون بخیر اون آقایی که گفتن منت به سوالات پاسخ میدن رو چه جوری میشه پیدا کرد؟
سلام و درود دوست عزیز. شماره تماس و اطلاعات شخصی کاربران گرامی به منظور حفظ حریم خصوصی افراد از کامنت‌ها حذف میشه.
سلام لطفا سیم بندی کلاج وکامل بگید هرچی میگردم همشون ناقص هستن یه موتور ژن کولر ابی دارم متاسفانه صفحه کلاج جدا کردن نمیتونم ببندم
سلام و درود دوست عزیز. امیدوارم این لینک‌ها براتون سودمند واقع بشه:
https://www.aparat.com/v/gKhPp/%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DA%86_%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%B1
https://www.aparat.com/v/fNmCT?playlist=330893
https://www.aparat.com/v/ciChv
همچنین اگر ساکن تهران یا کرج هستید، میتونید سرویس موتور کولر آبی رو به استادکار بسپرید و از کارشناسی و مشورت متخصصان استادکار بهره‌مند بشید.
https://ostadkar.ir/tehran/service/wetaircooler
سلام لطفا سیم بندی کلاج وکامل بگید هرچی میگردم همشون ناقص هستن یه موتور ژن کولر ابی دارم متاسفانه صفحه کلاج جدا کردن نمیتونم ببندم
سلام و درود دوست عزیز. امیدوارم این لینک‌ها براتون سودمند واقع بشه:
https://www.aparat.com/v/gKhPp/%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DA%86_%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%B1
https://www.aparat.com/v/fNmCT?playlist=330893
https://www.aparat.com/v/ciChv
همچنین اگر ساکن تهران یا کرج هستید، میتونید سرویس موتور کولر آبی رو به استادکار بسپرید و از کارشناسی و مشورت متخصصان استادکار بهره‌مند بشید.
https://ostadkar.ir/tehran/service/wetaircooler
سلام دوستان
سیم پیچی کولر آبی در بین الکتروموتور های موجود سخت ترین سیم پیچی رو داره چون باید سه کلاف شامل دور تند، کند و استارت رو روی هم جا زد. مهمترین نکته ای که هنگام سیم جا زدن درون شیارها باید بدونید اینه که حالت های کلاف دور تند و استارت رو باید دقت کنید تا بتونید کلاف کند رو راحت جا بزنید.
دور کند رو معمولا 65 دور میپیچن و دور تند رو 35،45،50 دور میپیچن. و اندازه قطر سیم دور تند هم در کولرهای 1/2و3/4 متفاوت است.
من خودم کارگاه تولید سیم پیچی کولر آبی دارم خوشحال میشم تجارب خودم رو در اختیار دوستان قرار بدم. با تشکر
سلام و درود دوست عزیز. ممنون که دانش و تجربه‌تون رو در اینجا همرسانی کردید. اگر در تهران یا کرج سکونت دارید، میتونید به عنوان متخصص با استادکار همکاری داشته باشید. برای آگاهی بیشتر لطفا روی لینک زیر کلیک بفرمایید.
https://ostadkar.ir/provider-landing