آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که تمیز کردن و ضدعفونی کردن چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟ بسیاری از ما در لفظ عامیانه به اشتباه از عبارات تمیز کردن و ضدعفونی به جای هم استفاده میکنیم. اما باید بدانید که این دو عبارت تفاوت‌های زیادی با هم دارند. زمانی که صحبت از تمیز کردن است، منظور ما از بین بردن همه آلودگی‌ها و پاک کردن سطوح از گرد و خاک‌های ظاهری است، اما ضدعفونی کردن به معنای از بین بردن میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌های روی سطوح است. در این مقاله از استادکار قصد داریم تا شما را با مهم‌ترین تفاوت‌های ضدعفونی و تمیز کردن آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
منظور از تمیز کردن چیست؟
زمانی که لوازم اضافی روی میز را برمی‌دارید و به وسیله یک پارچه مرطوب و یا اسپری تمیز کننده گرد و غبار روی آن را پاک می‌کنید، مقداری از میکروب‌ها نیز از روی میز حذف می‌شوند. شستن لوازمی که به وسیله آب و صابون می‌شویید و جارو کشیدن خانه و پاک کردن کابینت‌ها با اسپری تمیزکننده، همه و همه به معنای این است که شما در حال تمیز کردن و زدودن گرد و غبار آن‌ها هستید. این کار موجب می‌شود تا از رشد باکتری‌ها و آلودگی‌ها در محیط خانه جلوگیری شود.
ضد عفونی کردن به چه معناست؟
در حالی که تمیز کردن برای بسیاری از ما به یک کار روزمره و یا هفتگی تبدیل شده است و برای سلامتی همه ما لازم است، معنایی متفاوت با ضدعفونی دارد. ضدعفونی کردن یعنی کاهش میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها که موجب بالا بردن سطح ایمنی شود. زمانی که یک بیماری در بیرون خانه شیوع پیدا می‌کند، فردی در خانه شما به بیماری واگیر مبتلا می‌شود و یا جسمی آلوده را به داخل خانه می‌آورید، باید مطمئن شوید که هیچ خطری سلامت شما و خانواده‌تان را تهدید نمی‌کند.
ضدعفونی کردن با مواد مخصوص به شما این امکان را می‌دهد تا همه این آلودگی‌ها را به طور کامل حذف کنید. معمولاً این کار در شرایط خاص و یا هر چند ماه یک بار انجام می‌شود و در شرایط عادی لازم نیست همانند تمیز کردن به طور مداوم انجام شود.
مواد ضدعفونی کننده متفاوتی در بازار وجود دارد؛ همانند مواد حاوی کلر، مواد ضدعفونی کننده الکلی و مواد ضدعفونی کننده آنولیت که هر کدام در شرایط خاصی می‌توانند مؤثر و مفید باشند.
مهم‌ترین تفاوت تمیز کردن و ضدعفونی کردن
مهم‌ترین تفاوت تمیز کردن و ضدعفونی کردن به نوع ماده مورد استفاده در انجام این دو عمل بستگی دارد. هم ضدعفونی کردن و هم تمیز کردن با هدف کاهش میزان آلودگی موجود روی سطوح مختلف و همچنین از بین بردن میکروب‌ها انجام می‌شوند، اما در مقایسه با تمیز کردن، ضدعفونی کردن معنایی گسترده‌تر نسبت به “از بین بردن” میکروب‌های سطحی دارد و کمی پیچیده‌تر از یک تمیز کردن معمولی است.
زمانی که صحبت از ضدعفونی کردن می‌شود، یعنی ما قصد داریم سطح مورد نظرمان را در حدود 99.9 درصد عاری از هر نوع میکروب و ویروس و باکتری نماییم. برای این کار باید از مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده مخصوص استفاده کنیم تا هر موجود و عامل بیماری‌زایی را از روی سطوح مختلف پاک کنیم.
برای تمیز کردن شما ملزم به ضدعفونی کردن سطوح نیستید و اصلاً در این کار لزومی ندارد که همه میکروب‌ها را از بین ببرید. اما برای ضدعفونی کردن یک سطح باید ابتدا آن را تمیز کنید و بعد از ماده شیمیایی برای از بین بردن همه میکروب‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها استفاده نمایید. معمولاً در خانه‌ها برای افزایش سطح بهداشت در سرویس‌های بهداشتی، حمام و آشپزخانه بیشتر از مواد ضدعفونی کننده استفاده می‌شود تا از رشد عوامل بیماری‌زا در این مکان‌ها جلوگیری شود.
موضوع دیگری که نیاز به ضدعفونی کردن دارد، زمانی است که در حال عوض کردن پوشک کودک خود هستید و باید مکانی را که آلوده شده، ضدعفونی نمایید و یا مثلاً مکان‌هایی که با خون و مایعات آلوده در تماس هستند تنها با یک تمیز کردن معمولی آن طور که باید گندزدایی نمی‌شوند و نیاز است تا بعد از آن با دقت ضدعفونی شوند.
تمیز کردن در چه مواقعی لازم است؟
تمیز کردن به معنای رعایت بهداشت برای هر سطحی که با پوست، بدن و غذا در تماس هستند، امری واجب و ضروری است. این کار موجب می‌شود تا بیشتر عوامل بیماری‌زا، میکروب‌ها و قارچ‌ها بر روی سطوح تمیز شده، از بین بروند. شما برای تمیز کردن حتماً به یک ماده شیمیایی نیاز ندارید و حتی می‌توانید با قرار دادن ظروف داخل ماشین ظرفشویی و با بخار زیاد و شستشوی ظروف نیز آن‌ها را پاکسازی کنید.
معمولاً برای اینکه سطوح ظرف شما به خوبی تمیز شوند و باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا از بین بروند، به دمای حداقل حدود 170 درجه سانتی‌گراد نیاز دارید. در مورد سطوح پارچه‌ای هم می‌توانید از شستشوی آن‌ها با مواد شوینده و یا دمای بالا در ماشین ظرفشویی استفاده کنید. در واقع زمانی که برای برخی از سطوح و اجسام امکان شستشو با مواد شیمیایی و کف وجود ندارد، دمای بالای آب و بخار می‌تواند به شما کمک کند تا آن را به خوبی تمیز نمایید. برای تمیز کردن حرفه‌ای و اصولی سطوح می‌توانید از تیم متخصص استادکار کمک بگیرید.
نظافت منزل
دریافت این خدمت از استادکار
چه زمانی باید اقدام به ضدعفونی کنیم؟
زمانی که مقدار آلودگی روی سطحی زیادی باشد و یا به میکروب و یا ویروس خاصی آلوده شود، تمیز کردن به تنهایی نمی‌تواند مؤثر واقع شود. در این مواقع شما باید با استفاده از یک ماده ضدعفونی کننده مناسب مطمئن شوید که حداقل 99.9 درصد عوامل بیماری‌زای میکروسکوپی روی سطوح را از بین برده‌اید.
شاید با ضدعفونی کردن لکه‌های ظاهری یک سطح از بین نرود و یا پارچه ضدعفونی شده شما بعد از انجام روند آن هنوز پر از لکه باشد اما دیگر می‌توانید مطمئن باشید که هیچ بیماری، ویروس و عامل بیماری‌زایی روی آن زنده نمانده است.
معمولاً برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های ویروسی همانند سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا همه سطوح باید ضدعفونی شوند و تمیز کردن در این موارد چاره کار نخواهد بود. برای مثال تصور کنید یکی از لوازم شما توسط فردی بیمار لمس شده و یا اینکه یکی از اعضای خانواده‌تان بیمار شده است. برای جلوگیری از شیوع بیماری و محافظت از سایر اعضای خانواده‌تان باید راه حل مناسبی برای ضدعفونی کردن و گندزدایی سطوح مختلفی که فرد بیمار با آن تماس داشته، پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل ضدعفونی کردن منزل
بهتر است قبل از ضدعفونی کردن این نکات را جدی بگیرید
- یک نکته مهم در مورد ضد عفونی کردن این است که برای اینکه ماده شیمیایی بهتر با سطوح تماس داشته باشد و بتواند بهتر عوامل بیماری‌زا را پاک کند، بهتر است تا قبل از شروع این کار ابتدا همه جا را تمیز کنید و گرد و غبار روی سطوح را پاک کنید و بعد عملیات ضدعفونی را انجام دهید.
- معمولاً برای ضدعفونی کردن سطوح از انواع محلول ضدعفونی کننده و دستمال مرطوب با توانایی ضدعفونی کردن سطوح تا میزان 99.9 درصد استفاده می‌شود.
- استفاده کردن از مواد ضدعفونی کننده باید طبق اصول و با توجه به دستورالعمل‌های ذکر شده بر روی بسته‌بندی محصول که از سمت کارخانه ذکر شده است، انجام شود.
- استفاده بیش از حد از مواد ضدعفونی کننده می‌تواند برای سلامت انسان مضر باشد و موجب بروز حساسیت و آلرژی شود.
- استفاده از مواد ضدعفونی کننده در زمان شیوع بیماری‌های واگیر و در فصول سرما که بیماری‌هایی نظیر سرماخوردگی و آنفولانزا بیشتر می‌شود، به شدت می‌تواند به جلوگیری از بیمار شدن شما و خانواده‌تان کمک کند.
- زمانی که فرد آلوده به یک بیماری واگیر عطسه و یا سرفه می‌کند و یا بعد از دست زدن به دهان خود دست خود را به سطح میز و یا وسیله‌ای می‌زند، این سطوح باید با دقت و با استفاده از مواد ضدعفونی کننده به سرعت تمیز شوند. هیچ‌گاه با تمیز کردن به تنهایی قادر به از بین بردن همه ویروس‌ها نخواهید بود. بنابراین باید ضدعفونی کردن در این شرایط را کاملاً جدی بگیرید.
- در مکان‌های عمومی که می‌دانید افراد متعددی در آنجا رفت و آمد می‌کنند، همه اجسام و سطوحی که ممکن است فرد دیگری لمس کرده باشد و یا در آن نشسته باشد و عطسه و سرفه کرده باشد می‌تواند عامل انتقال بیماری‌های واگیر به شما باشد و باید با دقت ضدعفونی شود. سطوح مختلف در مکان‌های متفاوت، شیر آب در اماکن عمومی و سطل زباله از آلوده‌ترین اجسامی هستند که لازم است ضدعفونی شوند.
- بهتر است در فصولی که بیماری‌های واگیر شایع‌تر است حتماً یک جفت دستکش و پد ضدعفونی کننده یا اسپری مخصوص در کیف خود داشته باشید و در مکان‌های عمومی قبل از دست زدن به اجسام از آن‌ها برای تمیز کردن سطوح استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که از دست زدن به دهان، بینی و چشمان خود در اماکن عمومی اجتناب کنید و همیشه قبل از انجام این سه کار حتماً دستان خود را ضدعفونی کنید و یا با آب و صابون بشویید.
آیا سفیدکننده هم جزو مواد ضدعفونی کننده است؟
بسته به میزان استفاده از ماده سفیدکننده و ترکیب آن با آب می‌توانید از آن به عنوان ضدعفونی کننده نیز برای برخی سطوح استفاده کنید. از طرفی این موضوع را باید در نظر داشته باشید که رقیق کردن بیش از حد این ماده می‌تواند تأثیر ضدعفونی کنندگی و گندزدایی آن را کاهش دهد و اگر هم از مقدار ماده بیشتری در ترکیب با آب استفاده کنید ممکن است بوی نامطبوع آن به شدت به سیستم تنفسی شما آسیب برساند. به علاوه همان‌طور که می‌دانید سفید کننده‌ها و ضدعفونی کننده‌های حاوی کلر به رنگ اجسام آسیب می‌زنند و موجب خوردگی آن‌ها می‌شوند. به همین علت استفاده از سفید کننده بهتر است تنها برای ضدعفونی سطوح خاص و درست طبق دستورالعملی که روی بسته‌بندی آن نوشته شده است استفاده شود.
کلام آخر
همان‌طور که در این مقاله مطالعه کردید، تمیز کردن با ضدعفونی کردن متفاوت است و ضدعفونی یک سطح به معنای این است که آن مکان را از وجود هر نوع آلودگی، ویروس، باکتری و میکروبی تمیز کنید و برای این کار حتماً باید از مواد ضدعفونی کننده مناسبی استفاده کنید. در حالی که تمیز کردن به معنای حذف کردن آلودگی‌های ظاهری یک سطح است که لزوماً از ماده شیمیایی استفاده نمی‌شود و بعد از انجام آن برای از بین بردن عوامل بیماری‌زا لازم است تا حتماً از یک ضدعفونی کننده استفاده کنید.
چنانچه برای ضدعفونی منزل و محیط کار خود به افرادی متخصص نیاز داشتید، می‌توانید از همکاران ما در استادکار کمک بگیرید.
منابع: marthastewart | apartmenttherapy | home.howstuffworks | webstaurantstore
