علت ریزش برگ گیاهان خانگی چیست و چه باید کرد؟

ریزش برگ گیاهان آپارتمانی دوست‌داشتنی بسیار دلسردکننده است. زیرا تشخیص علت و جلوگیری از آن دشوار خواهد بود. همچنین ممکن است مشکل خاصی در کار نباشد، اما برگ گیاه بریزد. ریزش برگ گیاهان، در شرایط عادی رشد بسیاری از آن‌ها اتفاق می‌افتد. به‌طور معمول بسیاری از مواقع به‌عنوان بخشی از چرخه زندگی گیاه، برگ‌های پایینی می‌میرند و به تدریج می‌ریزند. ممکن است گلدان شما به‌طور ناگهانی تعداد زیادی از برگ‌های زنده خود را از دست بدهد. شاید هم گیاه دچار ریزش برگ‌های سبز و شاداب خود شود. در این صورت ممکن است یکی از مشکلاتی که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم، وجود داشته باشد.

وارد شدن شوک به گیاه

این مورد شایع‌ترین علت ریزش برگ گیاهان است و جبران آن هم می‌تواند بسیار سخت باشد. شوک اغلب در اثر تغییر ناگهانی شرایط ایجاد می‌شود. مثلا زمانی‌که یک گیاه آپارتمانی در شرایط بیرون از خانه سالم و شاداب است، ولی با نزدیک شدن به فصول سرد، به داخل خانه آورده می‌شود. عکس آن نیز صادق است. یک گیاه در داخل خانه شاداب است، ولی در تابستان برای دریافت نور بهتر، به خارج از خانه برده می‌شود. در هر دو حالت ممکن است گیاه دچار شوک شود و برگ‌های خود را از دست بدهد.

شوک معمولاً پاسخ گیاه به تغییرات چشمگیر محیطی مانند تغییر دما، رطوبت، میزان نور یا روش آبیاری است. به‌عنوان مثال، زمانی‌که گیاهانی را از گلخانه می‌خرید و به خانه می‌آورید، محیط گیاهان عوض می‌شود. اغلب هنگامی‌که گلدانی را از شرایط ایده‌آل گلخانه‌ای به شرایط معمولی خانه منتقل می‌کنید، دچار شوک می‌شود. همین امر در مورد گیاهانی که گلدانشان عوض می‌شود یا به تازگی آن‌ها را تکثیر کرده‌اید نیز صادق است.

متأسفانه در مورد وارد شدن شوک به گیاه، هیچ اقدامی نمی‌توان انجام داد، فقط باید به زنده ماندن گیاه امیدوار ماند. در بیشتر موارد، شوک یک حالت موقتی و گذرا است و با سازگاری گیاه با شرایط جدید، کم‌کم سلامت آن باز می‌گردد.

چگونه از وارد شدن شوک به گیاه، جلوگیری کنیم؟

اگر تصمیم دارید گیاه را به بیرون از خانه انتقال دهید، این کار را به تدریج انجام دهید. گیاه را در روزهای اول فقط برای چند ساعت در بیرون از خانه بگذارید و سپس آن را به محل اولیه‌اش بازگردانید. سپس گیاه را برای مدت طولانی‌تری در خارج از منزل قرار دهید تا با شرایط سازگار شود. بعد از آن گیاه را به بیرون از خانه انتقال دهید.

در پاییز یا زمستان هم همین راهکار را برای آوردن گیاه به داخل خانه انجام دهید. اواخر پاییز گیاه را برای مدت کوتاهی به داخل خانه بیاورید. سپس آن را به محل اولیه در بیرون از خانه ببرید. هر چند روز یک‌بار زمان ماندنش در داخل خانه را افزایش دهید تا به تغییرات عادت کند.

بیشتر بخوانید: آموزش ساخت تراریوم آبی و راهکارهای نگهداری از آن

یک واقعیت جالب در مورد گیاهان: گیاهان آپارتمانی ممکن است هنگام ریختن برگ‌هایشان، حال خوبی نداشته باشند. اما این مسئله از کارآمدی‌شان برای تصفیه هوای داخل ساختمان کم نمی‌کند. حتی در همین شرایط هم می‌توانند استرس شما را کاهش دهند. به‌علاوه سموم و مواد حساسیت‌زا را از طریق فتوسنتز، در خانه و محل کار جذب می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین روش برای پرورش و نگهداری بن سای در منزل

ریزش برگ گیاهان به‌خاطر رطوبت کم

بسیاری از گیاهان آپارتمانی از گونه‌های گرمسیری هستند. بنابراین هنگامی‌که در شرایط خشک داخل خانه و در آب و هوای زمستانی رشد می‌کنند، ممکن است برگ‌هایشان بریزد. ریزش برگ در این شرایط یک واکنش طبیعی محسوب می‌شود. زیرا گیاه در تلاش است تا با کاهش تعداد برگ‌هایی که به رطوبت نیاز دارند، رطوبت خود را حفظ کند. این موضوع می‌تواند به‌عنوان نوعی شوک تلقی شود.

اما از آنجایی‌که در فصل زمستان رشد گیاهان کاهش می‌یابد، ممکن است افتادن برگ‌ها هم به تدریج کم شود. قرار دادن گلدان روی یک لایه سنگریزه که دائماً مرطوب باشد، ممکن است به افزایش میزان رطوبت گیاه کمک کند. همچنین می‌توانید به‌طور مرتب برگ‌ها را گردگیری کنید تا از خشک شدن سطح آن‌ها جلوگیری شود.

آسیب دیدن فیزیکی و افتادن برگ گیاهان

گیاهانی که در مناطق پر رفت‌وآمد هستند یا مرتبا تمیز می‌شوند، گاهی اوقات به‌طور غیرقابل توضیحی برگ‌های خود را از دست می‌دهند. گاهی در اثر برخورد حیوانات خانگی و کودکان با گیاهان، گیاه آسیب می‌بیند و دچار ریزش برگ می‌شود. سعی کنید گلدان را به مکان کم‌تردد منتقل کنید یا آن را در یک ارتفاع مشخص بگذارید. به این ترتیب گیاه از تماس‌هایی که باعث آسیب فیزیکی می‌شوند، در امان می‌ماند.

ریزش برگ گیاهان به دلیل وجود آفات

برخی از آفات مانند شپشک، کنه، عنکبوت و شته می‌توانند باعث ریزش برگ گیاهان شوند. برگ‌های افتاده را با دقت بررسی کنید تا علائم حمله حشرات مشخص شود. در صورت مشاهده آفات روی برگ‌ها، آن‌ها را از بین ببرید. پس از مدتی افتادن برگ گیاه متوقف می‌شود. صابون‌های آفت‌کش‌ کم‌اثر برای از بین بردن آفات گیاهان آپارتمانی مناسب هستند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای مختلف از بین بردن شته و سمپاشی گیاهان آپارتمانی

کمبود نور از دلایل ریزش برگ گیاهان

اگر برگ گیاه شما در طول زمستان می‌ریزد، ممکن است به این علت باشد که نور کافی دریافت نمی‌کند. در طول زمستان، سطح نور خورشید در آسمان پایین است. همچنین خورشید در ماه‌های سرد سال غیرمستقیم و از پشت ابرها می‌تابد. در این فصل، حتی نور خورشید برای گیاهانی که درست پشت پنجره قرار دارند هم کافی نیست. سعی کنید گیاه را به نقطه‌ای پرنور‌تر منتقل کنید تا نور طبیعی بیشتری دریافت کند. همچنین می‌توانید با نصب چراغ‌های دارای نور مصنوعی مناسب، نور لازم برای گیاه را تامین کنید.

تغییرات ناگهانی دمای محیط و افتادن برگ گیاهان

بسیاری از گیاهان گرمسیری هنگامی‌که در معرض هوای سرد قرار می‌گیرند، برگ‌های سالم خود را از دست می‌دهند. برعکس، برگ‌های گیاهانی که در پاییز و زمستان در معرض گرمای رادیاتور یا شومینه قرار می‌گیرند هم ممکن است به دلیل گرمای بیش از حد بریزند. پس لازم است گیاهان خود را از تغییرات دمایی زیاد، دور نگه دارید.

آبیاری زیاد یا کم در ریزش برگ گیاهان

حفظ میزان مطلوب رطوبت خاک گیاهان آپارتمانی مشکل است. ریزش برگ گیاهان می‌تواند به دلیل مرطوب بودن بیش از حد یا خشکی بیش از حد خاک رخ دهد. به‌طور کلی زمانی که ۲ تا ۳ سانتی‌متر از خاک بالای گلدان خشک شود، باید گلدان را آبیاری نمود.

کمبود مواد مغذی در خاک و ریزش برگ‌ها

اگر قبل از ریزش برگ گیاهان، ابتدا برگ‌ها زرد یا سبز کم رنگ می‌شوند، ممکن است گیاه شما در حال نشان دادن واکنش نسبت به کود ناکافی باشد. سعی کنید کود و مواد مغذی بیشتری به خاک گلدان برسانید. سپس ببینید آیا این مورد به کاهش ریزش برگ گیاه کمکی می‌کند یا نه.

بیشتر بخوانید: بهترین زمان کود دهی درختان و باغچه و آموزش آن

سخن پایانی

ریزش برگ گیاهان، علل و عوامل مختلفی دارد. گاهی کنترل آن از دست شما خارج است و تنها باید صبر کنید تا این موضوع، خودبه‌خود برطرف شود. اما لازم است هنگام انتخاب گیاه برای خانه خود، حتماً روش مراقبت از آن را از کارشناس گل و گیاه بپرسید. اگرچه همه گیاهان آپارتمانی به نور، آب، دمای مناسب و مواد مغذی احتیاج دارند، اما ممکن است نیاز به مراقبت از گیاهان مختلف، متفاوت باشد. به‌عنوان مثال گیاه محبوب فیکوس که گیاه مقاومی به شمار می‌آید، به محض انتقال از گلخانه به منزل شما، دچار ریزش برگ می‌شود. به‌طور کلی هرچه بیشتر در مورد گیاه جدید خود بدانید، می‌توانید برای مدت طولانی‌تری از آن مراقبت کنید و از وجودش لذت ببرید.

منبع: Thespruce