یخچال فریزر یکی از وسایل برقی پرکاربرد در هر خانه است. در مقالات قبلی به بررسی انواع یخچال فریزر و راهنمای خرید آن پرداختیم. در این نوشتار صحبت از قطعات این دستگاه خواهیم کرد. در واقع فارغ از اینکه یخچال شما تولید دو دهه قبل باشد یا محصولی نو و جدید باشد، اجزایی مثل کمپرسور، اواپوراتور و کندانسور را که در اغلب سیستم سرمایشی وجود دارند را شامل می‌شود، اما اگر قصد دارید با دیگر اجزای یخچال فریزر نیز آشنا شوید در این مطلب قصد داریم ضمن ذکر نام قطعات یخچال فریزر به طور مختصر به بررسی مشکلاتی که در صورتی خرابی این قطعات متوجه دستگاه می‌شود، بپردازیم.
آشنایی با قطعات یخچال فریزر
کمپرسور
کمپرسور یکی از مهم‌ترین قطعات یخچال فریزر است که عموماً آن را با نام موتور یخچال می‌شناسیم. به لحاظ ظاهری کمپرسور قطعه‌ای مشکی رنگی است که معمولاً در قسمت پشتی و پایین یخچال قرار می‌گیرد. کمپرسور وظیفه فشرده‌سازی گاز مبرد یخچال (که در یخچال‌های قدیمی از نوع فریون و در مدل‌های جدید ایزوبوتان است) را بر عهده دارد. طی این فرآیند گاز مبرد پس از فشرده‌سازی درون لوله‌های کندانسور و اواپوراتور به جریان در می‌آید تا پروسه سرما سازی صورت گیرد.
نکته‌ی مهم: در ارتباط با کمپرسور این است که برای شارژ گاز یخچال باید حتماً به گازی که برای کمپرسور استفاده‌شده دقت کنید و گاز مطابق با آن را برای یخچال خود در نظر بگیرید.
در ارتباط با عیب‌یابی این قطعه باید گفت متأسفانه به طور معمول کمپرسورها قابل تعمیر نیستند و معمولاً باید بعد از خرابی تعویض شوند.
کندانسور
کندانسور یخچال با شکل خمیده و ویژه‌ای که لوله‌های آن دارد به‌راحتی در پشت یخچال قابل مشاهده است و به نحوی طراحی شده که گاز مبرد بتواند در درون آن جریان پیدا کند. درون کندانسور، گاز مبردی که توسط کمپرسور به آن انتقال پیدا کرده، تغییر حالت داده و به مایع تبدیل می‌شود. عمل چگالش گاز مبرد توسط کندانسور در تمام وسایل سرمایشی مانند کولرهای گازی نیز اتفاق می‌افتد.
در واقع سرد شدن فضای داخلی یخچال بستگی به سرد شدن گاز مبرد دارد و سرد شدن گاز مبرد نیز خود وابسته به کارکرد صحیح کندانسور است.
عمده خرابی این قطعه در یخچال‌ها نیز به واسطه استفاده طولانی مدت از آن‌ها و قرار گرفتن گردوغبار، جرم و مواد دیگر است که سطح لوله‌های کندانسور را می‌پوشانند و در فرایند انتقال دما و خنک شدن گاز مبرد اختلال ایجاد می‌کنند، برای رفع این مشکل بهتر است هر چند مدت یک‌بار نسبت به تمیز کردن کندانسور اقدام کنید. استفاده از جاروبرقی با مکش بالا یکی از راه‌های ساده و مؤثر در تمیز کردن کندانسور یخچال است.
اواپوراتور
اواپوراتور عموماً از جنس فلز آلومینیوم یا دیگر فلزات با قدرت رسانندگی دمایی بالا است. از این قطعه جهت سرما سازی در یخچال‌ها استفاده می‌شود. معمولاً اواپوراتور نیز به مانند کندانسور به شکل لوله‌های پیچ‌درپیچ دید می‌شود که گاز مبرد در آن گرمای خود را ازدست‌داده و سردتر می‌شود و درنهایت این هوای خنک وارد بخش داخلی یخچال می‌شود.
یخ‌زدگی یا کثیف بودن کویل‌های اواپوراتور باعث اختلال در چرخه سرمایش یخچال فریزر می‌شود. عمده علت برفک زدن این قطعه در یخچال‌ها شامل: قرارگیری یخچال در محل نامناسب (مثلاً در کنار اجاق‌گاز)، باز و بسته شدن مداوم درب یخچال، خرابی لاستیک دور درب یخچال و در نهایت کافی نبودن گاز مبرد یخچال است.
بیشتر بدانید تنظیم دمای یخچال فریزر سامسونگ
فیلتر خشک‌کن
فیلتر خشک‌کن یا به انگلیسی Filter Drier وظیفه حذف رطوبت از اجزای درون یخچال فریزر را به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی، یخ‌زدگی و مسدود شدن مسیر جریان گاز مبرد بر عهده دارد. درون این قطعه ترکیبات رطوبت‌زدایی از قبیل سیلیکات یا سیلیکا ژل قرار دارد. رطوبت بالا و ذرات زیاد معلق در هوا می‌توانند به کمپرسور آسیب وارد کنند بنابراین فیلتر خشک‌کن با حذف رطوبت، مواد اسیدی، برفک زدگی و ذرات خارجی تشکیل شده در سیکل سرمایش از اجزای یخچال فریزر محافظت می‌کند.
برای تشخیص سلامت فیلتر خشک‌کن و زمان تعویض آن می‌بایست دمای لوله‌ی ورودی به آن را با لوله خروجی مقایسه کنید، اگر دمای لوله‌ی خروجی کمتر باشد به این معنی است که فیلتر شما دچار گرفتگی شده است. بهتر است تعویض این قطعه را به کارشناس مربوط به آن بسپارید.
لوله مویی
لوله مویی به‌عنوان عامل منبسط کننده و کنترل‌کننده جریان مبرد در یخچال فریزر شناخته می‌شود. قطر باریک این لوله سبب شده به این نام خوانده شود، برای کاهش دمای مبرد طول و قطر کم لوله نقش اساسی دارد، طی این فرآیند مبرد از کندانسور با فشار بسیار بالا و در حالت مایع به سمت لوله مویی فرستاده می‌شود.
طی عبور از آن با تبدیل مبرد به حالت گاز-مایع فشار آن تا یک‌پنجم کاهش می‌یابد و در نتیجه آن دمای آن به نزدیک صفر درجه می‌رسد و به سمت لوله‌های اواپوراتور فرستاده می‌شود تا در ادامه پروسه سیکل سرمایش یخچال فریزر مورد استفاده قرار گیرد.
مسدود شدن لوله مویی با کاهش گاز مبرد همراه است که می‌تواند به موتور یخچال فشار زیادی وارد کند و یا قدرت سرمادهی اواپوراتور را کاهش دهد. در این موارد می‌بایست گاز مبرد تخلیه و تعویض شود و علاوه بر آن فیلتر خشک‌کن و لوله مویی نیز عوض شود.
ترموستات
یکی دیگر از مهم‌ترین قطعات یخچال فریزر ترموستات آن است. در یخچال فریزر به منظور کاهش مصرف برق و بالا بردن عمر دستگاه از یک ترموستات برای ثابت نگه‌داشتن دما به‌وسیله کنترل وضعیت روشن یا خاموش بودن کمپرسور استفاده می‌شود.
هنگامی‌که شما دمای خاصی را از روی پنل تنظیمات یخچال انتخاب می‌کنید، یخچال شروع به فعالیت می‌کند تا اتاقک‌های درونی خود را خنک کند و زمانی که ترموستات هوای درون یخچال را برابر با دمای انتخابی شما تشخیص دهد، کمپرسور دستگاه را غیرفعال می‌کند.
خرابی ترموستات می‌تواند عیب‌های متفاوتی در یخچال فریزر به وجود آورد. ممکن است یخچال به طور کامل کار نکند، ممکن است حالت خودکار یا اتومات یخچال به علت تنظیم نادرست یا مشکل در ترموستات عمل نکند. در موارد دیگر ممکن است سرمای یخچال شما بالاتر از حد معمول باشد و موجب یخ‌زدگی مواد درون آن شود که این مورد نیز می‌تواند به دلیل تنظیمات نادرست ترموستات، قرار دادن آن رو دمای خیلی پایین و یا سیم‌کشی اشتباه آن باشد.
رله استارت
رله استارت یخچال فریزر وظیفه ارسال انرژی الکتریکی به کمپرسور یخچال را بر عهده دارد و به کمپرسور فرمان می‌دهد تا چه زمانی روشن شود و سرما را به سطح امن تعریف شده برساند. نحوه عملکرد رله استارت در ارتباط با ترموستات است،
به این صورت که هنگامی که دمای داخل یخچال از دمای تنظیم شده ترموستات بالاتر می‌رود (در واقع میزان سرمایش یخچال کم شده باشد)، ترموستات یک سیگنال الکتریکی به رله می‌فرستد تا کمپرسور را استارت بزند. انرژی مورد نیاز برای کار کردن کمپرسور از مسیر رله تأمین می‌شود و به این ترتیب سیکل سرمایش یخچال فریزر دوباره به جریان می‌افتد.
مهم‌ترین علائم خرابی رله استارت شامل: گرم شدن یخچال و ایجاد صدایی شبیه کلیک در یخچال است. در مورد اول کمپرسور کلاً استارت نمی‌خورد و روشن نمی‌شود ولی صدای وزوز مانندی می‌دهد. مورد دوم یعنی صدای کلیک مانند همانند صدای استارت زدن کمپرسور توسط رله است که چون دستگاه راه نمی‌افتد، ادامه می‌یابد، در این حالت رله استارت سوخته است.
اورلود
اورلود در لغت به معنی محافظ بار اضافه است و در صنعت الکترونیک، به قطعاتی گفته می‌شود که در وسایل برقی برای جلوگیری از آسیب و سوختگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کار اصلی اورلود یخچال فریزر قطع کردن جریان اصلی کمپرسور در مواردی است که سیم‌پیچ کمپرسور بیش‌ازحد داغ شده باشد و یا جریان ورودی به کمپرسور بیش‌ازحد بالا باشد (اصطلاح آمپر کشیدن کمپرسور در اینجا به کار می‌رود)، با این کار اورلود از کمپرسور در مقابل آسیب بیشتر محافظت می‌کند.
خرابی اورلود می‌تواند یک از علت‌های روشن نشدن یخچال فریزر شما باشد چرا که در صورت معیوب بودن اورلود، ولتاژ لازم به کمپرسور نمی‌رسد و یخچال روشن نخواهد شد. برای بررسی وضعیت اورلود از اهم متر استفاده می‌کنند، توجه کنید که در صورت تعویض این قطعه حتماً نوع مشابه با مقدار جریان درج شده روی قطعه را خریداری نمایید، چرا که جریان کمتر از حالت استاندارد نیز مدار الکتریکی منتهی به کمپرسور را قطع می‌کند.
هیتر المنت
هیتر المنت یکی از قطعات یخچال فریزر است که همان‌طور که از نام آن برمی‌آید وظیفه‌ای مشابه بخاری دارد. در واقع در طول استفاده از یخچال فریزر لوله‌های خمیده‌ی اواپوراتور ممکن از دچار یخ‌زدگی و برفک زدگی شوند. به کمک هیتر المنت، یخچال می‌تواند این یخ‌ها را از سیستم حذف کند
یکی از خرابی‌های شایع در قطعات یخچال فریزر، خرابی هیتر المنت در آن‌ها است. در مواردی که این قطعه مشکل دارد، یخچال فریزر نمی‌تواند عملکرد درستی داشته باشد و در بازه‌های زمانی مختلف سرمای داخل آن کم‌وزیاد می‌شود، از طرفی همان‌طور که ذکر شد خرابی این قطعه به یخ‌زدگی اواپوراتور هم می‌انجامد. در این صورت لازم است که به کمک یک تعمیرکار ماهر، هیتر المنت یخچال را تعویض کنید و یا از مقاله آموزش نحوه تعویض هیتر المنت یخچال کمک بگیرید.
ترمودیسک
ترمودیسک یخچال فریزر را معمولاً در انواع بدون برفک آن شاهد هستیم. این قطعه در واقع نوعی ترموستات حرارتی است که همراه با هیتر المنت در مدار الکتریکی یخچال قرار می‌گیرد. ترمودیسک از یک دیسک فلزی و دو کنتاکت تشکیل شده است هنگامی که دمای یخچال به ۵- درجه سانتی‌گراد برسد دیسک تغییر حالت داده و دوتا کنتاکت به هم متصل می‌شود و در واقع ترمودیسک اجازه می‌دهد که برق به هیتر برسد. از سوی دیگر در دمای ۵+ درجه سانتی‌گراد با تغییر حالت دیسک ارتباط کنتاکت ها قطع شده و جریان برق هیتر المنت نفراست توسط ترمودیسک قطع می‌شود تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود.
اگر ترمودیسک یخچال‌های بدون برفک دچار مشکل شود معمولاً یخچال با افزایش برفک و در نتیجه کاهش کارایی عملکرد خود همراه خواهد شد.
بیشتر بدانید روش های از بین بردن بوی بد یخچال
ترموفیوز یا فیوز حرارتی
ترموفیوز ازجمله قطعات یخچال فریزر است که در همه انواع آن دیده نمی‌شود. در واقع این قطعه در یخچال‌هایی که نفراست (NoFrost) یا بدون برفک هستند، وجود دارد. در این نوع یخچال‌فریزرها، عمل یخ‌زدایی به صورت خودکار صورت می‌گیرد. نقش اصلی ترموفیوز در این پروسه کنترل دمای هیتر المنت یخچال است،
در این حالت ترموفیوز در دمای معینی که معمولاً بین ۷۲ تا ۸۲ درجه سانتی‌گراد است، می‌سوزد تا از آسیب یخچال فریزر به دلیل گرمای هیتر المنت جلوگیری نماید و عمل برفک‌زدایی به درستی انجام گیرد.
هر یخچال فریزر بدون برفکی می‌بایست این قطعه را داشته باشد. خرابی این قطعه و یا نبودن آن در این مدل یخچال می‌تواند احتمال آتش‌سوزی یخچال فریزر را چندین برابر کند. این قطعه در دیگر وسایل خانگی اعم از سشوار، اطو، لباس‌شویی و… نیز وجود دارد و هنگامی که حرارت وسیله به مقدار معینی می‌رسد جریان مدار را قطع می‌کند.
سخن پایانی
در این مطلب ضمن معرفی قطعات یخچال فریزر به بررسی عیوب آن‌ها نیز پرداختیم. یخچال فریزر بخش‌های دیگری نیز دارد، برای مثال برد الکترونیکی یخچال وظیفه گزارش وضعیت سنسورهای مختلف درون یخچال را به کاربر بر عهده دارد. در مدل‌های جدیدتر یخچال فریزر در این بخش انواع کدهای مختلف نیز تعبیه شده است که هرکدام نمایانگر وضعیت بخش خاصی از یخچال است، برای مثال ارورهای F2 ،F3 و F4 در یخچال‌های اسنوا به ترتیب مربوط به خرابی سنسور فریزر، سنسور یخچال و سنسور دیفراست است.
تعمیر یخچال فریزر
- ✔تعمیر یخچال فریزر
- ✔تعمیر یخچال ساید‌بای‌ساید
- ✔تعمیر یخچال فروشگاهی
- ✔تعمیر یخچال صندوقی
باعرض سلام وخسته نباشید.خیلی ممنون از بابت موضوعات خوبتون واقعا مفید بود و من ازش استفاده کردم.
قطعه دیگری در یخچال های نفراست وجود دارد که اطلاعاتی از آن وجود ندارد . این قطعه در قسمت یخچال قرار دارد جایی که دما بالای صفر درجه هست . پشت ترموستات دریچه ای قرار دارد لطفا اسم این قطعه را بگید
سلام به دوستان عزیزوتعمیرکارهای باتجربه خواهش میکنم یکی بهم کمک کنه شماره وات ساپمومیزارم بهم پیام بدین بقران قسم تاالان سه میلیون خرج کردم ولی هنوزعیب ماشینم پیدانمیشه تعمیرکارنیست شهرماماشین من نیسان کاربرات هست یک هفتش ماشین خیلی بدکارمیکنه ریپ میزنه سوخت صدبرابرشده کسی نیست دلکوماشین درست کنه ازدیوارم یک دلکومگنت خریدم ولی کسی نیست ببنده برام خواهش میکنم یکی بهم تصویری بزنگه بهم توضیح بده دست مزدشم میدم خودم علاقه دارم سری یادمیگیرم اگ تصویری کسی راهنمایم کنه ۰۹۳۶۷****۸۲شماره وات ساپم هست لطفاجان هرکی دوستداریدکمکم کنید
سلام دوستان. یک سوال دلکومگنت پیکان به نیسان ایامیخوره من بردم جاپایین شافتوتراشکاری شیاردرست کردکه به نیسان بخوره الان قشنگ اونجابه ماشین دقیق سوارمیشه عین فابریک فقط بلدنیستم چطوردوتاسیم برق ابی ومشکی روکجاببندم کسی هست کمکم کنه دست مزدهم براش میفرستم اگه تصویری بزنگه توضیح بدین ممنون میشم ۰۹۳۶۷****۸۲وات ساپم
افتضاح