عمل برداشتن کیسه صفرا (کولهسیستکتومی) عملی رایج است و اتفاقاً در زمرهی جراحیهایی قرار دارد که خیلی عوارض زیادی ندارند. این جراحی در موارد مختلفی انجام میشود. به عنوان مثال زمانی که بیمار از فرط درد سنگ صفرا آرام و قرار ندارد یکی از گزینههای درمانی میتواند جراحی برداشتن کیسه صفرا باشد. در ادامه به طور مبسوط در باب عمل برداشتن کیسه صفرا خواهیم گفت. صحبت خواهیم کرد که چرا این عمل توسط پزشک پیشنهاد میشود و چه خطراتی دارد. با استادکار اپلیکیشن درخواست خدمات همراه باشید .
دانلود اپلیکیشن استادکار
- ✔نسخه IOS استادکار
- ✔نسخه اندروید استادکار
- ✔دریافت از اپ استور و سیب اپ
- ✔دریافت از گوگل پلی، کافه بازار و مایکت
کیسه صفرا چیست؟
اینکه بخواهیم در باب عمل کیسه صفرا صحبت کنیم ولی هیچ صحبتی در مورد چیستی کیسه صفرا به میان نیاید قابل پذیرش نیست. بنابراین بهتر است در ابتدا ببینیم کیسه صفرا چیست و چه وظیفهای دارد.
همانطور که در تصویر زیر میبینید، کیسه صفرا عضوی نسبتاً کوچک بوده و در زیر کبد و در قسمت فوقانی سمت راست شکم قرار دارد. مایع صفراوی که توسط کبد ترشح میشود وارد کیسه صفرا شده و در آنجا نگهداری میشود. این مایع صفراوی از طریق مجرای صفراوی به دوازدهه ریخته شده و پس از هر وعدهی غذایی کار تجزیهی چربیها را بر عهده دارد و در واقع کاری میکند که چربی موجود در مواد غذایی به خوبی هضم و جذب بدن شود.
چرا برداشتن کیسه صفرا ؟
اما چه اتفاقی میافتد که نیاز به برداشتن کیسه صفرا میشود؟ پاسخ این است که شرایط مختلفی هستند که نیاز به برداشتن کیسه صفرا را ایجاب میکنند، اما عمدهترینِ آنها بروز سنگ صفرا است. سنگ صفرا گاه علامتی ندارد و از آنجا که موجب درد نمیشود نیازی به رسیدگی هم ندارد. اما در برخی موارد سنگ صفرا سبب بروز درد شدید میشود که در این وضعیت است که پزشک برداشتن کیسه صفرا را تجویز میکند. سایر مواردی که ممکن است موجب برداشتن کیسه صفرا شوند عبارت اند از:
- التهاب کیسه صفرا (کولسیستیت)
- التهاب پانکراس (پانکراتیت)
- ناهنجاریهای مادرزادی
- تومور کیسه صفرا
عوارض جراحی برداشتن کیسه صفرا
در بالا گفته شد که این جراحی خیلی عواض زیادی ندارد. برخی از عواض این عمل جراحی به قرار زیر هستند:
- نشت زردآب
- خونریزی
- لختهشدن خون
- عفونت
- پانکراتیت
بسته به علت جراحی، ممکن است یک یا چند مورد از این موارد رخ دهند.
قبل از عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا
بیماری که برای این جراحی آماده میشود باید کارهای زیر را قبل از عمل انجام دهد:
- چند روز قبل از عمل ممکن است پزشک یا جراح یک ماده به بیمار بدهند که با خوردن آن رودهها کاملاً خالی و تمیز شوند.
- شب قبل از جراحی، نباید آب و در کل هیچ مایعی نوشیده شود. البته مثلاً برای مصرف قرص میشود نصف لیوان آب نوشید اما تا ۴ ساعت قبل از جراحی اصلاً نباید هیچ مقدار آبی وارد بدن شود.
- به دستور پزشک ممکن است نیاز به قطع مصرف برخی داروها و مکملها قبل از جراحی باشد.
- گاهی پس از عمل نیازی به ماندن در بیمارستان نیست و گاهی به دلیل استفاده از برشهای بزرگ نیاز است که بیمار چند شب در بیمارستان بماند. بنابراین بهتر است بیمار قبل از عمل کاملاً آمادهی این ماجرا باشد. یعنی اگر قرار به ماندن او در بیمارستان بود یا اگر قرار بود که بعد از عمل به خانه بازگردد باید برای هر دو شرایط آماده باشد. وجود یک نفر با وسیله نقلیه میتواند برای بردن بیمار به منزل پس از عمل مفید باشد.
دو نوع جراحی برداشتن کیسه صفرا
برای این جراحی در حال حاضر از دو روش استفاده میشود:
- لاپاروسکوپی
- سنتی (یا روش باز یا لاپاراتومی)
در روش لاپاروسکوپی چهار برش کوچک روی شکم ایجاد شده و از طریق یکی از این برشها دوربینی کوچک وارد شکم میشود. سایر ابزارهای جراحی نیز از طریق برشهای دیگر وارد شکم میشوند. سپس جراح از طریق مانیتور و تصاویری که دوربین به دست میدهد اقدام به انجام عمل جراحی میکند.
جراحی از نوع لاپاروسکوپی ممکن است یک الی دو ساعت به طول انجامد. پس از انجام جراحی نیز برشها دوخته میشوند. البته در برخی شرایط ممکن است جراح تشخیص دهد که استفاده از جراحی لاپاروسکوپی مناسب نیست و بنابراین جراحی لاپارومی یا روش باز استفاده کند.
در این نوع جراحی، یک برش بزرگ (۱۵ سانتیمتری) روی شکم ایجاد شده و جراح از طریق آن اقدام به برداشتنِ کیسه صفرا میکند. این نوع جراحی نیز یک الی دو ساعت به طول میانجامد.
پس از جراحی برداشتن کیسه صفرا
در صورتی که از روش لاپاروسکوپی استفاده شده باشد، در اغلب موارد نیازی به ماندن بیمار در بیمارستان نیست و او میتواند خیلی آرام با یک وسیله نقلیه به خانه برود. البته در برخی موارد که بیمار احساس درد میکند ممکن است نیاز به ماندن او برای یک شب در بیمارستان باشد. در هر صورت، پس از جراحی لاپاروسکوپی حدوداً یک هفته زمان لازم است تا بهبودی حاصل شود.
اما برای جراحی باز حداقل دو روز ماندن در بیمارستان لازم است. پس از این نیز زمانی که بیمار به خانه میرود حدوداً ۴ الی ۶ هفته طول میکشد تا بیمار بهبود یابد.
سخن آخر
درصورتیکه پزشک تشخیص دهد عمل برداشتن کیسه صفرا لازم است، میتوان بدون دغدغه خود را آمادهی این عمل کرد. جراحی کیسه صفرا عوارض زیادی ندارد و چنانچه از روش لاپاروسکوپی استفاده شود نیز مدتزمان بهبودی بسیار کم است.
منابع: mayoclinic | webmd
