عفونت ادراری یا به عبارت بهتر عفونت مجاری ادراری به معنای عفونتی است که قسمتی از دستگاه ادراری، از مثانه و کلیه گرفته تا میزنای و میزراه، را دربرمی‌گیرد. در اغلب موارد این عفونت ناشی از باکتری است، اما در موارد کم‌تری ناشی از قارچ و ویروس نیز هست. عفونت ادراری شایع‌ترین عفونت در میان انسان‌ها بوده و معمولاً زنان بیشتر از مردان در معرض این عفونت هستند. در این نوشتار بر روی عفونت مجاری ادراری تمرکز خواهیم داشت. سعی بر آن خواهد بود که در مورد علائم این عفونت، علل و عوامل و همچنین روش‌های درمان آن با شما صحبت کنیم.
علائم عفونت ادراری
علائم عفونت ادراری به قسمتی از دستگاه ادراری که به عفونت مبتلا شده بستگی دارند. به موارد زیر می‌توان به عنوان علائم عفونت قسمت پایینی دستگاه ادراری یعنی مثانه و میزراه اشاره داشت:
- سوزش در ادرار کردن
- افزایش احساس فوریت برای ادرار کردن
- ادرار ابری
- ادرار خونی
- ادرار شبیه به چای یا نوشابه کولا
- ادرار با بوی قوی
- درد لگن در زنان
- درد مقعد در مردان
از موارد زیر نیز می‌توان با عنوان علائم عفونت ادراری در قسمت فوقانی دستگاه ادراری، یعنی کلیه‌ها، نام برد:
- احساس درد در بالای کمر
- تب
- لرز
- تهوع
- استفراغ
بیشتر بدانید علت درد بیضه چیست؟
عوامل خطر عفونت ادراری
هر چیزی که موجب کاهش تخلیه‌ی مثانه شود و یا دستگاه ادراری را تحریک کند می‌تواند در بروز عفونت دستگاه ادراری نقش داشته باشد. از جمله‌ی این عوامل می‌توان از موارد زیر یاد کرد:
- سن: افراد مسن بیشتر در خطر ابتلا به عفونت ادراری هستند.
- کم تحرکی
- سنگ کلیه
- سابقه ابتلا به عفونت دستگاه ادراری
- انسداد مجاری ادراری مانند بزرگی پروستات، سنگ کلیه و انواع خاصی از سرطان
- دیابت، خصوصاً اگر به خوبی کنترل نشود
- بارداری
- سیستم ایمنی ضعیف
- ساختارهای ادراری غیر طبیعی از بدو تولد
- فعالیت جنسی: زنانی که از نظر جنسی فعال هستند نسبت به زنانی که فعال نیستند بیشتر در معرض عفونت ادراری اند؛ خصوصاً کسانی که شرکای جنسی متعددی دارند.
عفونت ادراری در بارداری
زنان بارداری که علائم این عفونت را در خود می‌بینند باید خیلی سریع به پزشک مراجعه کنند، چرا که عفونت مجاری ادراری می‌تواند به‌تدریج خطر زایمان زودرس را در پی داشته باشد. ضمناً این عفونت در صورت عدم درمان، ممکن است به کلیه‌های زن باردار آسیب وارد سازد.
تشخیص عفونت ادراری
اگر برخی از علائم گفته‌شده را در خود می‌بینید و شک دارید که به عفونت مجاری ادراری مبتلا هستید، باید به پزشک مراجعه کنید و کار تشخیص این عفونت را به او بسپارید. صرفاً از روی علائم نمی‌توان با قاطعیت حکم به وجود عفونت داد. از جمله روش‌هایی که پزشک برای تشخیص عفونت دستگاه ادراری استفاده می‌کند می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- سی‌تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری
- سیستوسکوپی یا اندوسکوپی مثانه
بیشتر بدانید بیماری ام اس چیست؟
پیشگیری از عفونت ادراری
خوشبختانه راه‌هایی برای پیشگیری از عفونت سیستم ادراری وجود دارند، از جمله:
- روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید. نوشیدن آب زیاد موجب افزایش ادرار شده و در نتیجه شانس دفع باکتری‌ها از سیستم ادراری را افزایش می‌دهد.
- آب کرن بری بنوشید. البته مطالعات کاملاً بر فایده‌ی کرن بری برای جلوگیری از عفونت ادرار تأکید ندارند اما احتمالاً مفید است.
- زنان به هیچ عنوان نباید از دئودرانت در ناحیه‌ی تناسلی استفاده کنند.
- اگر خانم هستید، پس از هر بار ادرار کردن بهتر است برای احتیاط ناحیه را از جلو به عقب، یعنی از واژن به سمت مقعد پاک کنید.
- ادرار را برای مدتی طولانی نگه ندارید. بهتر است هر زمان که نیاز به دفع ادرار داشتید، برای دفع آن اقدام کنید.
- ممکن است پزشک برای پیشگیری از عفونت در زنان، شیاف واژینال پروبیوتیک را تجویز کند. توجه داشته باشید که استفاده از این شیاف فقط باید با تجویز پزشک صورت گیرد.
- مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها نیز توسط پزشک تجویز می‌شود.
درمان عفونت ادراری
درمان عفونت‌های ادراری به علت آن‌ها بستگی دارد، اما در کل برای عفونت‌های ناشی از باکتری از آنتی‌بیوتیک‌ها، برای عفونت‌های ناشی از ویروس از داروهای ضد ویروس و برای عفونت‌های ناشی از قارچ از داروهای ضد قارچ استفاده می‌شود.
از داروهای زیر عمدتاً برای عفونت‌های ساده استفاده می‌گردد:
- تریمتوپریم
- فسومایسین
- نیتروفورانتوئین
- سفالکسین
- سفتریاکسون
گفتنی است که برای عفونت‌های ساده از آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سیپروفلوکساسین و لووفلوکساسین استفاده نمی‌شود چراکه در این مورد عوارض این داروها بیشتر از فایده‌شان است.
معمولاً پس از چند روز مصرف آنتی‌بیوتیک علائم عفونت ادراری از بین می‌روند، اما با این حال در برخی شرایط پزشک یک داروی مسکن نیز جهت کاهش درد ادرار تجویز می‌کند.
سخن آخر
عفونت ادراری وضعیت خطرناکی نیست. همچنین این عفونت بیشتر در زنان دیده می‌شود هرچند که گاه مردان نیز به آن مبتلا می‌شوند. علائم این عفونت را جدی بگیرید و برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که عفونت مجاری ادراری درمان نشود و مدتی طولانی وجود داشته باشد می‌تواند شرایطی نسبتاً خطرناک را سبب شود.
منابع: healthline | mayoclinic
سلام
راه حلی واسه رفع شوره آجر گری داخل ساختمان واسه گچ کاری؟