کارهای بسیاری برای بزرگ‌کردن بچه باید صورت گیرند، کارهایی که برخی‌شان بسیار حساس هستند و باید توجه و تمرکزی بسیار روی‌شان داشت. یکی از این کارها از شیر گرفتن بچه است. بالأخره نوزاد نباید تا همیشه از شیر مادر مصرف کند و روزی می‌رسد که باید غذای اصلی نوزاد نه شیر مادر بلکه سایر غذاهای مایع و جامد باشد. اما این‌که دقیقاً کِی و چگونه باید او را از شیر گرفت و از مایعات و غذاهای جامد به او خوراند، مهم است. در این نوشتار به این موارد می‌پردازیم و خواهیم گفت که چه زمانی برای از شیر گرفتن بچه مناسب است و چگونه باید این کار را انجام داد.
از شیر گرفتن بچه به چه معنی است؟
به طور ساده زمانی می‌توان گفت یک نوزاد از شیر گرفته شده که دیگر از پستان مادر تغذیه نمی‌کند بلکه تغذیه‌ی او از مواد غذایی مایع و جامد تأمین می‌شود. البته از شیر گرفتن بچه به معنای عدم استفاده از شیشه‌شیر نیز هست.
قطع پیوند کودک با پستان مادر به هیچ وجه به معنای قطع پیوند عاطفی نوزاد با مادر نیست و نمی‌تواند باشد. همان‌طور که در بالا گفته شد، بالأخره یک زمان باید این کار صورت گیرد و هیچ استثنایی هم وجود ندارد. بنابراین شما به عنوان مادر، پس از قطع شیردهی به نوزاد، باید برای آرام‌کردن او به‌هنگام بی‌قراری راهی جدید را جایگزین شیر دادن کنید.
چه زمان باید برای از شیر گرفتن بچه اقدام کرد؟
یکی از پرسش‌های متداولی که برای از شیر گرفتن بچه وجود دارد این است که دقیقاً کِی باید این روند آغاز شود. پاسخ این پرسش این است که زمان دقیقی برای از شیر گرفتن نوزاد وجود ندارد. این خود شما به عنوان مادر هستید که می‌توانید تشخیص دهید آیا زمان این کار رسیده یا نه.
ولی بر طبق توصیه‌ی آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، هر نوزاد حداقل تا یک سالگی باید شیر بخورد. در واقع تا شش ماهگی تنها غذای نوزاد شیر مادر است و از شش ماهگی تا یک سالگی نیز می‌توانید همراه با غذاهای مایع و جامد به نوزاد شیر دهید. شیر در این دوران، یعنی دوران بین شش ماهگی تا یک سالگی، نقش یک غذای مکمل را ایفا می‌کند. اما پس از یک سالگی است که خود شما به عنوان مادر باید شرایط را بسنجید و ببینید آیا نوزاد و البته خودتان آمادگی این کار را دارید یا خیر.
با این حال سه حالت ممکن است وجود داشته باشند: نخست آن که هم شما و هم نوزاد هر دو آمادگی این کار را داشته باشید. این حالت بهترین حالت است و می‌توانید به خوبی روند از شیر گرفتن بچه را آغاز کنید.
اما حالت دوم این است که شما اصلاً به فکر این کار نباشید ولی ببینید که نوزاد علائمی از خود نشان می‌دهد که بیان‌گر عدم علاقه‌ی او به شیر خوردن هستند. مثلاً کم‌تر تمایل دارد مثل قبل از سینه‌ی شما تغذیه کند و بیشتر مایل به تغذیه از طریق سایر مواد غذایی است. در این حالت بهتر است کم کم شروع کنید به از شیر گرفتن نوزاد.
اما حالت سوم این است که خود شما به هر دلیلی دیگر قادر نیستید به نوزاد شیر دهید و بنابراین به دنبال آن هستید که رفته‌رفته او را از شیر خوردن دور کنید. در این حالت نباید به‌یک‌باره شیر دادن را قطع کنید چرا که ممکن است مضراتی برای شما و نوزاد به همراه داشته باشد.
چگونه باید از شیر گرفتن بچه انجام شود؟
مهم‌ترین نکته‌ای که برای نحوه از شیر گرفتن نوزاد باید در نظر داشته باشید این است که به هیچ عنوان نباید به‌یک‌باره شیر دادن به نوزاد را قطع کنید. این روند باید به صورت تدریجی صورت گیرد تا آسیبی نه به شما و نه به نوزاد وارد نیاید. کم‌کم دفعات شیر دادن به نوزاد را کم کنید. مثلاً برخی نوزادها شب‌ها خیلی کم تمایل به خوردن شیر دارند. می‌توانید از همین استفاده کنید و کلاً اصلاً شب‌ها به نوزاد شیر ندهید. البته برای برخی نوزادها کم‌کردن یا قطع‌کردن شیردهی شبانه می‌تواند همراه با بی‌قراری زیاد نوزاد باشد. اگر چنین بود، نیازی به کم‌کردن یا قطع‌کردن شیر نوزاد در شب نیست.
در طول روز نیز تعداد دفعات شیردادن را کاهش دهید. می‌توانید به جای شیردادن به نوزاد، از خوراکی‌های مایع یا جامد مفید، از جمله شیر گاو، استفاده کنید.
ضمناً باید زمان شیردادن را نیز به تدریج کم کنید. اگر تا کنون ۱۰ دقیقه به نوزاد شیر می‌دادید از این پس ۵ دقیقه شیر دهید و به تدریج این زمان را کم و کم‌تر کنید.
به خاطر داشته باشید که زمانی دقیق برای توقف شیر دادن وجود ندارد. ممکن است شما امروز از شیر گرفتن بچه را آغاز کنید و به تدریج دفعات و زمان شیر دادن به او را نیز کم کنید، اما باز تا ۶ ماه دیگر هم مجبور به ادامه‌ی این روند باشید. بنابراین عجله نکنید و هر زمان که دیدید نوزاد دیگر نیازی به شیرخوردن نمی‌بیند شیر دادن را متوقف کنید.
آیا پس از قطع شیردادن، نباید از بابت وضعیت تغذیه‌ی نوزاد نگران بود؟
حتی نوزادانی که در حال مصرف شیر مادر هستند نیز گاه به خوردن برخی مکمل‌ها مانند ویتامین D نیاز پیدا می‌کنند. اما در کل اگر نوزادتان بیشتر از یک سال سن دارد نباید خیلی از بابت دریافت مواد مغذی او نگران باشید. اما برای نوزادان زیر یک سال وضعیت این‌گونه نیست و این نوزادان به شیر مادر بیشتر نیاز دارند.
چند نکته در ارتباط با از شیر گرفتن بچه
۱- زمانی این روند را آغاز کنید که از لحاظ روحی در وضعیتی مناسب به سر‌می‌برید.
۲- در دورانی که شیر دادن به نوزاد کم یا قطع شده، باید محبت بیش‌تری به نوزاد کنید. همان‌طور که در بالا گفته شد، قطع شیردهی به کودک به هیچ وجه به معنای قطع ارتباط محبت‌آمیز میان شما و نوزاد نیست.
۳- سعی کنید در دورانی که تعداد شیردادن به نوزاد را کم کرده‌اید با استفاده از روش‌های مختلف حواس نوزاد را پرت کنید. بازی‌کردن، سپردن نوزاد به پدر و موارد این قبیل می‌توانند برای این امر مفید باشند.
۴- اگر شما پس از مدتی از آغاز کم کردن یا قطع شیردهی به نوزاد علائم استرس و اضطراب را تجربه کردید و این علائم یک تا دو هفته به طول انجامیدند، حتماً به پزشک مراجعه کنید و ماجرا را با او در میان بگذارید. ضمناً اگر نوزاد نیز در طول دوران مورد نظر دچار بی‌خوابی یا بدخوابی شد و این بی‌خوابی یا بدخوابی بیش از ۱ هفته طول کشید به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
سعی شد تا جای امکان به آن‌چه که به از شیر گرفتن بچه مرتبط است پرداخته شود، اما اگر شما نیز تجربه‌ای در این زمینه دارید خیلی عالی خواهد شد اگر آن را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.
منابع: medicalnewstoday | nhs | babycenter
