اوتیسم یا درخودماندگی (Autism:ASD) اصطلاحی است که برای گروهی از اختلالات رشدی استفاده می‌شود. این اختلالات معمولا با مشکلات مهارتی در تعاملات اجتماعی، ارتباطات گفتاری و غیر کلامی تشخیص داده می‌شوند. اگر شما با کودکی برخورد داشته‌اید که نمی‌توانست با شما مکالمه واضحی برقرار کند، در چشمانتان نگاه کند یا برای قرار دادن دقیق اجسام درجای خود به کمک نیاز داشت؛ احتمالا این کودک مبتلا به اوتیسم است. اوتیسم کودکان معمولا خود را همراه رفتارهایی با الگوهای تکراری و تقلیدی نشان می دهد. در این مقاله سعی کرده ایم به تمام نشانه های اوتیسم و علل بروز آن ها بپردازیم.
اوتیسم درمیان مردم تمام جهان دیده می شود و مختص به نژاد، فرهنگ و منطقه خاصی نیست. اما با توجه به آمار سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری های خاص، نسبت ابتلای آن در مردان نسبت به زنان ۴ به ۱ است.در سال ۲۰۱۴ آماری دریافت شده که نشان می دهد از هر ۵۹ کودک یک نفر مبتلا به اوتیسم است.
نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد بیماری اوتیسم رو به گسترش و افزایش است. بیشتر این عوامل ناشی از صنعتی و شهری شدن زندگی مردم است؛ استرس، تغذیه و … . با این حال هنوز بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد که آیا این افزایش واقعی ست یا صرفا تشخیص های مکرر است؟
علائم اوتیسم
علائم اوتیسم معمولا از ۱۲ تا ۲۴ ماهگی به طور واضح تری خود را نشان می دهند. اما تا پیش از آن هم علائمی وجود دارد که نمی توان زیاد روی آن ها حساب کرد. به طور کلی اوتیسم در سه سال اول زندگی قابل تشخیص است و در برخی موارد بسیار استثنایی تشخیص آن تا نوجوانی به طول می انجامد.
علائم اولیه اوتیسم کودکان، تاخیر در مهارت های زبانی، رشد و توسعه ارتباط اجتماعی و معاشرتی است.
به طور کلی نشانه های اوتیسم به دو دسته تقسیم می شوند:
- مشکلات ارتباطی و تعاملات اجتماعی(کلامی و غیرکلامی)
- الگوهای رفتاری محدود و فعالیت های تکراری
مشکلات مربوط به ارتباطات کلامی
- اشکال در به اشتراک گذاری احساسات
- اشکال در بروز هیجانات
- اشکال در قطع کردن یا پیش بردن یک مکالمه
مشکلات مربوط به ارتباطات غیر کلامی
- اشکال در حفظ تماس چشمی
- اشکال در خواندن زبان بدن افراد
- اشکال در حفظ یا توسعه روابط
مشکلات مربوط به الگوهای رفتاری
- الگوهای کودک چه در حرکات وفعالیت ها و چه در صحبت تکراری و تقلید شده است
- پافشاری سفت و سخت روی یک عادت یا رفتار خاص
- حساسیت بیش از حد یا کمتر از حد معمول به عوامل بیرونی؛ مانند واکنش منفی افراطی به یک صدای عادی
- هیجانات یا علایق ثابت و تغییر ناپذیر
برای تشخیص اوتیسم کودک حتما باید سه نشانه گروه اول و حداقل دو نشانه از گروه های دیگر را داشته باشد.
توضیحات تکمیلی:
اختلال تکلم
کودک مبتلا به اوتیسم دیرتر از کودکان عادی به حرف می افتد. کلام معنا دار ندارد. او فقط صدا تولید می کند و کلمات و جملاتش اغلب تکرار و تقلیدی از آنچه که شنیده است و فاقد هرگونه درک و شناخت می باشد .
عدم درک ضمایر
کودک مبتلا به اوتیسم ضمایر را نمیشناسد. او فقط افراد را میبیند. او حتی خودش را هم به عنوان یک فرد مستقل می شناسد نه اول شخص مفرد. از همین رو در کلامش “من” دیده نمی شود و بجای آن از اسمش استفده می کند. مثلا ( برای سارا کتاب بخون) .
نظافت منزل
- ✔شستن دیوار‌ها و پنجره‌ها
- ✔شستن و تی کشیدن کف
- ✔نظافت پذیرایی‌و نظافت اتاق‌ها
- ✔شستن سرویس بهداشتی و حمام
بازی در کودکان مبتلا به اوتیسم
اوتیسم کودکان موجب توجه خاص و ویژه آنان نسبت به اشیا می شود. اگر شما تنها یک اسباب بازی به یک کودک اوتیسمی بدهید، نه تنها میتواند ساعت ها خود را با آن سرگرم کرده و دلزده نشود؛ بلکه علاقه اش به آن شیء افزایش یافته و از آن جدا نخواهد شد.
بازی های تخیلی و نمادین در کودکان ای اس دی دیده نمی شود. ذهن آن ها تنها با واقعیت سروکار دارد.
عدم برقراری ارتباط چشمی
کودکان اوتیسمی نمیتوانند به طور ثابت و متمرکز به یک نقطه نگاه کنند.مثلا هنگام انداختن یک توپ در ظرف بخاطر عدم تمرکزِ چشم ها، دچار خطا می شوند.
نبوغ استثنائی
معمولا کودکان ای اس دی در یک حوزه، دارای مهارت و هوش باورنکردنی هستند و با یک اشاره اطلاعات فراوانی از آن دریافت کرده و فراموش نخواهند کرد.هرچند که ممکن است در مسائل دیگر کم توان ذهنی باشند.
سایر نشانه ها:
پرخاشگری و خودآزاری
تمایل به تنهایی
عدم تشخیص و درک احساسات و محتوای مکالمات
حساسیت شدید به بو،صدا،مزه، تماس لمسی
عدم درک احساس خطر
کم یا بی دقتی
علل ابتلا به اوتیسم
علت دقیق ای اس دی ناشناخته است. محققان اخیرا به این نتیجه رسیده اند که هیچعلت بخصوصی وجود ندارد.
اما برخی عوامل به طور احتمالی روی آن تاثیر گذارند:
جهش های ژنتیکی
سندرم X شکننده و سایر اختلالات ژنتیکی
والدین پیر
وزن کم هنگام تولد
عدم تعادل متابولیکی
قرار گرفتن در معرض سموم محیط زیست
پیشینه عفونت های ویروسی
قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید (Depakene) یا تالیدومید (تالیمید)
همانطور که پیش تر ازین ذکر شد اوتیسم درمان قطعی ندارد اما راه هایی برای بهبود و کاهش بسیاری از این اختلالات وجود دارد.مثل گفتار درمانی، بازی درمانی ، رفتار درمانی، رنگ درمانی و … . آنچه از اهمیت به سزایی برخوردار است تشخیص و پذیرش به موقع والدین و اقدام در جهت کمک به کودک است. کودکان اوتیسمی از تمامی حقوق یک کودک عادی برخوردارند. آن ها می توانند در مدرسه بچه های عادی تحصیل کنند و زندگی اجتماعی خوبی داشته باشند . تنها به این شرط که خانواده سعی در انکار یانادیده گرفتن بیماری آن ها نداشته باشند.
اگر شما از والدین آکاه و نگران هستید و این مطلب برای کمک به تشخیص شما کافی نبوده یا نیاز به اطمینان بیشتری دارید، مراکزی وجود دارند که تست های مربوط به شناسایی اوتیسم کودکان را انجام می دهند. استادکار میتواند در معرفی این مراکز به شما کمک کند. پس نگرانی را کنار گذاشته و تنها به آن ها مراجعه کنید.
با آرزوی سلامتی و رستگاری.
منبع: [ healthline ]
