آیا به این فکر کرده‌اید که چه میزان از انرژی مورد نیاز خانه شما از طریق گاز طبیعی فراهم می‌شود؟ گاز طبیعی عبارت است از مخلوط پالایش شده هیدروکربن‌های گازی (مانند متان) که از پالایشگاه‌ها به نقاط مصرف انتقال می‌یابد. امروزه در برخی کشورها بخشی از انرژی و گرمای مورد نیاز خانه‌ها از طریق گاز طبیعی تامین می‌گردد. بهره‌گیری از این سوخت فسیلی مستلزم اجرای زیرساخت‌های توزیع گاز شهری و سیستم لوله‌کشی گاز ساختمان است. در این نوشتار با ما همراه باشید تا با سیستم لوله کشی گاز خانگی بیشتر آشنا شوید.
سیستم لوله کشی گاز خانگی از خروجی رگولاتور آغاز گشته و به شیرهای مصرف ختم می‌شود و بخش‌های مختلفی از جمله لوله‌کشی رابط، کنتور گاز و لوله‌کشی داخلی ساختمان را دربرمی‌گیرد. چه در زمان ساخت و چه در زمان بهره‌برداری از ساختمان ممکن است ناچار به استفاده از خدمات لوله کشی گاز خانگی شوید. این خدمات می‌تواند طیف وسیعی از امور مربوط به لوله‌کشی گاز را دربرگیرد، از جمله:
- طراحی و اجرای لوله کشی گاز خانگی، عمومی و صنعتی
- لوله کشی گاز توکار و روکار
- بازرسی، عیب‌یابی و رفع نشت گاز
- افزودن انشعاب
- تعمیرات و خرده‌کاری های لوله کشی گاز
- نصب و راه‌اندازی دستگاه‌های گازسوز (آبگرمکن، پکیج، اجاق گاز، بخاری و…)
طراحی سیستم گاز لوله کشی گاز خانگی
رویهم رفته روند طراحی سیستم لوله کشی گاز خانگی در سه مرحله انجام می‌شود:
-
انتخاب مسیر لوله‌کشی گاز
لوله گاز باید از ایمن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر ممکن عبور کند. بخش‌های مشترک لوله‌کشی گاز واحدهای مسکونی، مانند رایزرها، نباید از داخل ملک خصوصی عبور کند. مسیر لوله گاز باید به گونه‌ای انتخاب شود که به سازه اصلی ساختمان آسیبی نزند.
-
آماده‌سازی نقشه‌های لوله کشی گاز خانگی
در این نقشه‌ها مسیر لوله‌های گاز در پلان محوطه و طبقات و محل قرارگیری دودکش‌ها با ذکر مشخصات آنها (طول، قطر، جنس و نوع) با مقیاس مناسب نمایش داده می‌شود. نشانی، کروکی و موقعیت ملک مورد نظر نسبت به معابر اصلی نیز می‌بایست به نقشه‌ها پیوست شوند. طراحی سیستم لوله کشی گاز خانگی با توجه به زیربنا یا فضای مفید ساختمان، فهرست و مشخصات وسایل گازسوز و مقدار گاز مصرفی هر یک از آنها انجام می‌شود.
-
قطر لوله‌های گاز
قطر لوله گاز باید به اندازه‌ای باشد که بتواند گاز کافی را برای ماکزیمم مصرف دستگاه‌های گازسوز مورد نظر تامین نماید، بدون اینکه بین رگولاتور و وسایل گازسوز افت فشاری بیش از ۱۲٫۷ میلیمتر ستون آب به وجود آید. ماکزیمم قطر اسمی مجاز لوله کشی گاز خانگی با فشار ۱۷۶ میلیمتر ستون آب برابر با ۱۰۰ میلیمتر (۴ اینچ) است. رویهم رفته محاسبه قطر لوله گاز به عوامل زیر وابسته است:
- ماکزیمم افت فشار مجاز بین رگولاتور و دستگاه‌های گازسوز (۱۲٫۷ میلیمتر ستون آب)
- ماکزیمم مقدار گاز مصرفی
- طول لوله‌کشی
- چگالی گاز
جنس لوله‌ها و اتصالات سیستم لوله کشی گاز خانگی
با وجود گستره وسیع انواع لوله ساختمانی، استفاده از هر نوع لوله‌ای برای لوله‌کشی گاز طبیعی مجاز نیست. لوله‌ها و اتصالات مورد استفاده در سیستم گازرسانی عبارتند از:
- لوله‌های فولادی: لوله‌های مورد استفاده در لوله کشی گاز خانگی باید از جنس فولاد سیاه بدون درز یا با درز مطابق استانداردهای مرتبط باشد. سطح بیرونی لوله‌ها باید صاف و هموار و سطح درونی آنها باید متناسب با فرآیند ساخت باشد.
- لوله‌های مسی: استفاده از لوله‌های مسی با ماکزیمم طول ۱٫۵ متر برای اتصال وسایل گازسوز به لوله کشی گاز خانگی با رعایت اصول ایمنی مجاز است. این لوله‌ها باید از صدمات احتمالی مصون بوده و با استفاده از بست‌های مناسب روی دیوار مهار گردند.
- لوله‌های قابل انعطاف (شیلنگ): این لوله‌ها برای اتصال دستگاه‌های گازسوز به سیستم لوله کشی گاز خانگی بکار می‌روند. این لوله‌ها باید از جنس لاستیک مصنوعی تقویت شده با ماکزیمم قطر ۱۶ میلیمتر باشد. دیواره داخلی این لوله‌ها باید با لایه‌ای از مصالح مقاوم در برابر گاز و مواد نفتی تقویت شده باشد. ماکزیمم طول لوله لاستیکی برای اتصال شیر مصرف به دستگاه‌های گازسوز ۱۲۰ سانتیمتر است.
- لوله‌های پلی‌اتیلن: امروزه این لوله‌های پلیمری به دلیل مزیت‌هایی مانند وزن سبک، انعطاف‌پذیری، قیمت مناسب، نصب ساده، مقاومت در برابر خوردگی و ایمنی در بسیاری از کشورها برای انجام لوله‌کشی گاز مورد توجه قرار گرفته‌اند. در ایران عمدتا برای بازسازی و نوسازی سیستم لوله‌کشی گاز بکار می‌روند.
- اتصالات فولادی لوله‌کشی گاز: اتصالات لوله کشی گاز خانگی به طور کلی به دو نوع تقسیم می‌شوند: (۱) اتصالات نوع جوشی با درز (لوله‌کشی گاز روکار) و بدون درز (لوله‌کشی گاز توکار)؛ (۲) اتصالات دنده‌ای فولادی.
لوله‌کشی گاز توکار و روکار
برای اجرای لوله کشی گاز خانگی دو روش وجود دارد: (۱) لوله‌کشی گاز توکار که دسترسی به آن نیازمند باز کردن دریچه یا برداشتن مانعی است؛ (۲) لوله‌کشی گاز روکار که دسترسی به آن به صورت مستقیم امکانپذیر است و نیازی به برداشتن، باز کردن و جابجایی مانعی نیست. هر یک از این روش‌ها پیشنیازها و ویژگی‌های خاص خود را دارند و انتخاب از میان آنها به نوع و مشخصات پروژه و امکانات موجود بستگی دارد.
هزینه لوله کشی گاز خانگی
هزینه‌های لوله‌کشی گاز به موارد زیر وابسته است:
- محل پروژه
- کاربری ساختمان
- تعداد طبقات
- فشار گاز (قوی یا ضعیف)
- نوع کنتور (تکی یا تجمعی)
- روش لوله‌کشی (توکار یا روکار)
- حجم کار و مسیر لوله‌های گاز
- قیمت مصالح مصرفی و نحوه تامین آنها
- نوع پروژه (اجرا، بازسازی، خرده‌کاری و تعمیر، راه‌اندازی وسایل گازسوز و…)
طبق تعرفه‌های اعلام شده از سوی اتحادیه تاسیسات مکانیکی ساختمان تهران برای لوله‌کشی گاز فشار ضعیف در سال ۱۳۹۷، دستمزد لوله کشی گاز خانگی به صورت توکار بسته به قطر لوله به ازای هر متر طول ۱۹۵۰۰ تا ۵۱۰۰۰ تومان است. با در نظر گرفتن قطر لوله یکسان، دستمزد لوله کشی گاز خانگی به صورت روکار به ازای هر متر طول ۲۱۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ تومان است. این مقادیر مربوط به ماکزیمم ارتفاع چهار طبقه هستند و از ارتفاع چهار طبقه بالا ۱۵% به دستمزدها اضافه می‌شود.
برای محاسبه دقیق هزینه‌ها و اطلاع از شرایط و پیشنیازهای خدمات لوله کشی گاز خانگی بهتر است سفارش خود را در وبسایت یا اپلیکیشن استادکار ثبت کنید و از امکان بازدید و مشاوره رایگان بهره‌مند گردید.
سخن پایانی
نکته آخر اینکه رعایت نکات ایمنی در طراحی، اجرا، بازسازی و بازرسی لوله کشی گاز خانگی نقشی کلیدی ایفا می‌کند؛ چرا که کوچکترین اشتباه یا سهل‌انگاری می‌تواند منجر به آتش‌سوزی، انفجار، سوختگی، مسمومیت با مونوکسید کربن و خسارت‌های جانی شود. به همین دلیل، هماهنگی و گرفتن استعلام‌های مرتبط از شرکت گاز ناحیه مورد نظر و بهره‌گیری از دانش و تجربه متخصصان و لوله‌کشان ماهر در این زمینه ضروری است. در همین راستا، تیم پشتیبانی و متخصصان زبده استادکار برای انجام خدمات باکیفیت و رفع مشکلات لوله‌کشی گاز در تمام مراحل در کنار شما خواهند بود.
منبع: مقررات ملی ساختمان، مبحث ۱۷ (لوله‌کشی گاز طبیعی ساختمان‌ها) | اتحادیه تاسیسات مکانیکی ساختمان تهران
دانلود اپلیکیشن استادکار
- ✔نسخه IOS استادکار
- ✔نسخه اندروید استادکار
- ✔دریافت از اپ استور و سیب اپ
- ✔دریافت از گوگل پلی، کافه بازار و مایکت
